Bóng đèn hiệu năng cao (P3)

Bộ đèn pha mà nhà sản xuất trang bị cho xe của bạn đã cung cấp một dải sáng rất tốt, nhưng nếu sử dụng bộ bóng đèn có hiệu năng cao thì hiệu quả còn tốt hơn rất nhiều.

>> Bạn có thể bình luận về bài viết này trên http://www.facebook.com/Autodaily

>> Lịch sử đèn pha ô tô (P1): Những dấu mốc lịch sử

>> P2: Hệ thống chiếu sáng và sự an toàn của người lái xe

Nguyên lý hoạt động của bóng đèn pha xe ôtô

Đèn pha của hầu hết các xe ôtô hiện nay đều dùng loại bóng halogen, có 1 hoặc 2 dây tóc nằm trong một bầu thủy tinh được nạp khí trơ (hay còn gọi là khí halogen) với áp suất cao.

Khi có dòng điện chạy qua dây tóc thì sẽ có một lượng nhất định các phân tử kim loại bị bay hơi vào hỗn hợp khí trong bầu thủy tinh. Khí halogen (mà thành phần chính là Argon) nạp bên trong bầu thủy tinh là khí trơ nên các phân tử kim loại nói trên sẽ không kết hợp được với các phân tử khí và một số ít các phân tử kim loại sẽ bám vào bề mặt thủy tinh của bóng đèn (1). Các phân tử kim loại còn lại sẽ va chạm với các phân tử khí halogen, bật trở lại và bám vào dây tóc khi tắt bóng đèn (2). Sự hao hụt này khiến cho dây tóc của bóng đèn halogen sẽ bị nhỏ dần, cuối cùng dây tóc sẽ bị đứt. Quá trình này khiến cho bóng đèn halogen có tuổi thọ vào khoảng 500 giờ hoạt động liên tiếp.

Để tăng độ sáng cho bóng đèn halogen không quá khó, nhưng muốn độ sáng của bóng đèn càng lớn thì nhiệt độ của dây tóc phải càng cao. Điều này làm cho số phân tử kim loại bị bay hơi tăng mạnh, kết quả là tuổi thọ của dây tóc bóng đèn sẽ giảm. Bài toán hóc búa này đã khiến các nhà khoa học trong ngành chiếu sáng phải nghiên cứu mất nhiều năm trước khi tìm ra một giải pháp hoàn toàn mới, đó chính là bóng đèn hiệu năng cao.

Nguyên lý hoạt động của bóng đèn hiệu năng cao

Bóng đèn hiệu năng cao về cơ bản là bóng đèn halogen, nghĩa là thành phần chính của khí được nạp bên trong bầu thủy tinh là khí halogen. Tuy nhiên, khác với bóng đèn halogen thông thường, bóng đèn hiệu năng cao được nạp thêm một lượng khí Xenon vào hỗn hợp khí halogen.

Do khí Xenon có trọng lượng nguyên tử là 131.30, gấp hơn ba lần trọng lượng nguyên tử của Argon là 39.95 nên mật độ của hỗn hợp khí sẽ tăng lên đáng kể. Vì thế, số lượng phân tử kim loại bị bắn trở lại dây tóc (2) sẽ nhiều hơn, điều này đồng nghĩa với việc số phân tử kim loại bị hao hụt (1) sẽ giảm đi. Vì thế, dây tóc của bóng đèn hiệu năng cao có thể cháy sáng hơn song tuổi thọ vẫn tương đương với các bóng đèn halogen thông thường, giải quyết được bài toàn hóc búa giữa độ sáng và tuổi thọ của bóng đèn dây tóc.

Độ sáng của bóng đèn hiệu năng cao

Bằng việc nạp thêm khí Xenon vào hỗn hợp halogen, các hãng sản xuất bóng đèn hàng đầu thế giới như NARVA, Philips và Osram đã tạo ra nhiều loại bóng đèn hiệu năng cao với mức độ tăng sáng đạt đến 30 và thậm chí là 50% so với bóng đèn halogen thông thường.

Kết quả đo độ sáng của bóng đèn NARVA Plus 50

Tại Việt Nam, kết quả kiểm tra độ sáng của bóng đèn NARVA Plus 50 bằng máy đo kỹ thuật số cũng khẳng định mức độ cải thiện ánh sáng lên đến 50% khi lắp đặt trên nhiều loại xe phổ biến.

Tại sao không dùng toàn bộ khí Xenon?

Nếu việc nạp khí Xenon bổ sung cho hỗn hợp khí halogen có thể giúp bóng đèn chiếu sáng mạnh hơn như vậy, tại sao các nhà sản xuất không nạp 100% khí Xenon vào bên trong bóng đèn để tăng độ sáng lên mức tối đa?

Câu trả lời chính là do chi phí sản xuất khí Xenon tinh khiết rất cao. Xenon là loại khí rất hiếm trong khí quyển (chỉ chiếm 0.0000087 phần trăm). Quy trình sản xuất khí Xenon rất phức tạp, đòi hỏi phải chưng cất phân đoạn (fractional distillation) không khí hóa lỏng được tạo ra trong quá trình sản xuất khí oxy tinh khiết. Phải trải qua rất nhiều công đoạn sản xuất như thế nên hiện nay sản lượng khí Xenon trên toàn thế giới chỉ có 10 triệu lít/năm, với chi phí sản xuất rất cao (vài chục đôla Mỹ một lít) so với các loại khí trơ khác. Vì vậy, việc sử dụng 100% khí Xenon trong bóng đèn ôtô sẽ đẩy giá bán lên cao hơn mức giá mà người tiêu dùng sẵn sàng chi trả.

Các ưu điểm của bóng đèn hiệu năng cao

- Độ sáng tăng lên đến 50% so với bóng đèn halogen thông thường, giúp người lái xe có thể nhìn xa hơn đến 20m so với bóng đèn halogen thông thường.

- Có cùng công suất như bóng đèn halogen thông thường nên không tiêu thụ điện và tỏa nhiệt nhiều hơn, không gây hại cho chóa đèn và mặt kính hoặc nhựa của đèn như các loại bóng đèn siêu sáng có công suất 100/90W.

- Dùng loại thủy tinh ngăn tia cực tím, không làm ố vàng mặt đèn pha bằng nhựa của các loại xe đời mới.

- Thời gian sử dụng tương đương bóng đèn halogen thông thường, trung bình là từ 1,5 đến 2 năm.

- Được sản xuất bởi một số ít các nhà sản xuất bóng đèn hàng đầu thế giới như NARVA, Philips và Osram nên có chất lượng và độ bền cao và đáng tin cậy.

- Lắp đặt nhanh chóng (chỉ mất vài phút) và không cần thêm dụng cụ nào cả.

- Phù hợp với các quy định về đăng kiểm trên toàn thế giới.

Một số loại bóng đèn hiệu năng cao nổi tiếng

Hiện nay, chỉ có một số ít các nhà sản xuất bóng đèn hàng đầu thế giới như NARVA, Philips và Osram là có thể cung cấp đầy đủ các loại bóng đèn hiệu năng cao với tính năng đa dạng cho mọi nhu cầu của người lái xe.

Nếu bạn cần bóng đèn sáng nhất, bạn nên chọn loại bóng NARVA Plus 50, Philips Vision Plus hoặc Osram Silverstar. Các loại bóng này đều hội tụ các ưu điểm đã nói ở trên của bóng đèn hiệu năng cao như sáng hơn đến 50% và chiếu xa hơn 20m, không gây hại cho đèn và có thời gian sử dụng dài lâu.

Nếu bạn muốn ánh sáng tốt hơn và thời trang hơn, bạn nên chọn loại bóng NARVA Arctic Blue, Philips Blue Vision hoặc Osram Cool Blue. Các loại bóng này chính là loại bóng sáng hơn 50% được tráng một lớp cản quang để làm giảm một phần màu vàng-cam-đỏ, làm cho ánh sáng phát ra sẽ có màu xanh dương nhẹ với nhiệt độ màu 4000K tương đương nhiệt độ màu của ánh sáng do các bộ đèn Xenon HID tạo ra. Do độ sáng gốc bằng 150% độ sáng của bóng đèn halogen thông thường nên ánh sáng của các loại bóng đèn Blue vẫn cao hơn độ sáng của bóng đèn halogen thông thường và cao hơn nhiều so với loại bóng đèn được nhuộm màu xanh đậm.

Nếu bạn thường xuyên phải lái xe tại các vùng có nhiều sương mù hoặc mưa bão, bạn nên chọn loại bóng NARVA All Weather hoặc Osram All Season. Ngược với loại bóng đèn Blue, hai loại bóng này được tráng một lớp cản quang tạo ra ánh sáng vàng nhạt làm giảm độ lóa và phản chiếu khi gặp sương mù và mưa bão so với bóng đèn thường. Ánh sáng màu vàng dễ nhìn thấy hơn trong điều kiện thời tiết xấu, giúp người lái xe có thể quan sát và xử lý nhanh hơn. Các phương tiện đi ngược chiều cũng nhìn thấy xe của bạn dễ hơn, giúp làm giảm các tai nạn đáng tiếc.

Giá bán tham khảo

Trên thế giới, các loại bóng đèn hiệu năng cao của NARVA, Philips và Osram có giá bán lẻ khoảng 20 đến 40 đôla Mỹ (tương đương 300-600 nghìn đồng) cho một cặp bóng. Tại Việt Nam, các loại bóng này có giá bán lẻ khoảng 350 đến 700 nghìn đồng cho một cặp bóng tùy theo loại bóng và chân bóng.

Nam Vũ (theo PLXH)