Hãng xe Nissan và lịch sử gần 80 năm phát triển

Nissan là hãng ôtô lớn thứ hai Nhật Bản sau Toyota và là một trong top 3 đối thủ nặng ký của Big Three -"ba ông lớn" tại Mỹ. Hãng này đã khẳng định được tên tuổi của mình sau gần 80 năm phát triển với việc chú trọng vào chất lượng và độ tin cậy của các dòng xe.

Nissan Motor Co., Ltd. (tên tiếng Nhật: Nissan Jidōsha Kabushiki-gaish) là một nhà sản xuất xe hơi Nhật Bản trước kia bán xe dưới nhãn mác Datsun - cho tới năm 1983. Điều thú vị là tên Nissan được phát âm khác nhau trong những thị trường khác nhau. Ở Nhật và Mỹ, nhãn mác này được gọi là "KNEE-sahn", trong khi ở Anh, nó được phát âm là "NIH-ssan".

Những chiếc xe Datsun

Năm 1914, Kwaishinsha Motorcar Works (được thành lập trước đó 3 năm tại quận Azabu-Hiroo, Tokyo) đã sản xuất chiếc DAT đầu tiên. Tên của chiếc xe mới là viết tắt những chữ cái đầu tên các đối tác của công ty (Kenjiro Den, Rokuro Aoyama và Meitaro Takeuchi).

DAT Motorcar sản xuất những chiếc xe Datsun

Works được đổi thành Kwaishinsha Motorcar Co. vào năm 1918, và một lần nữa vào năm 1925, thành DAT Motorcar Co. Năm tiếp theo, công ty có trụ sở tại Tokyo này sáp nhập với Jitsuyo Jidosha Co., Ltd. có trụ sở tại Osaka (thành lập năm 1919) lập nên DAT Automobile Manufacturing Co. Ltd. tại Osaka. Năm 1931, chiếc DATSON đầu tiên (nghĩa là "con trai của DAT") được sản xuất. Tuy nhiên, âm tiết cuối được đổi thành "sun", bởi vì theo tiếng Nhật "son" cũng có nghĩa là "mất", và vì vậy nó có tên là "Datsun".

Nguồn gốc cái tên Nissan

Năm 1933, DAT Automobile Manufacturing Co. Ltd. được đổi tên thành Jidosha-Seizo Co. Ltd ("Công ty TNHH chế tạo ôtô") và chuyển đến Yokohama. Năm 1934, Jidosha-Seizo sáp nhập với một hãng sản xuất ô tô Nhật Bản có tên là Nihon Sangyo Co. Ltd ("Công ty TNHH Công nghiệp Nhật Bản"), hay được biết đến là "Ni_San".

Công ty này trở thành Nissan Motor Co., Ltd vào 01/06/1934, và được sáng lập bởi Yoshisuke Aikawa. Nissan sản xuất xe tải, máy bay và động cơ cho quân đội Nhật. Nhà máy chính của hãng được chuyển đến Trung Quốc sau khi đất bị quân đội chiếm. Nhà máy này chế tạo máy cho chiến tranh Nhật Bản cho đến khi bị lực lượng quân sự Nga và Mỹ tịch thu. Trong khoảng thời gian hai năm (1947 đến 1948), công ty được gọi tắt là Nissan Heavy Industries Corp (Tổng công ty Công nghiệp nặng Nissan).

Giống Hino và Isuzu, nhưng không giống Toyota, Nissan hợp tác với một công ty châu Âu nhằm tiếp cận với những thiết kế động cơ và ôtô tại đây. Nissan chọn Austin của Anh, sau đó trở thành British Motor Corporation. (Công ty ôtô Anh). Nissan bắt đầu sản xuất Austin 7s vào năm 1930 và sau đó sản xuất những model khác nhau lấy cảm hứng từ Austin như chiếc Datsun 1000 dựa vào Austin A50 nguyên bản. Những thiết kế này đã được bảo hộ bởi thỏa thuận cấp giấy phép 1952 - 1960 giữa hai công ty.

Nissan bắt đầu sản xuất Austin 7s vào năm 1930

Sau khi Nissan giới thiệu những model riêng vào những năm 1950, hãng tiếp tục phát triển những thiết kế động cơ của mình. Năm 1967, hãng giới thiệu động cơ 4 xilanh, trục cam phía trên tiên tiến mới (OHC) Nissan L engine, tương tự với những thiết kế OHC của Mercedes-Benz. Động cơ này được trang bị trong chiếc Datsun 510 mới, giúp Nissan có được danh tiếng trong thị trường sedan khắp thế giới. Sau đó, năm 1970, Nissan ra mắt chiếc xe thể thao 240Z, động cơ 6 xilanh phát triển từ động cơ serie L. 240Z đã gây một "xúc cảm tức thì" và nâng Nissan lên đẳng cấp quốc tế trong thị trường ôtô.

Nissan 240Z

Năm 1966, Nissan sáp nhập với Prince Motor Company, sản xuất dòng xe hạng sang của mình, bao gồm Skyline và Gloria. Tên Prince cuối cùng bị bỏ đi, và những chiếc Skyline và Gloria tiếp theo đều mang tên của Nissan.

Vượt khó trong khủng hoảng

Trong cơn sốt khủng hoảng nhiên liệu, Nissan trở thành một trong những nhà xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới và hãng đã thành lập những nhà máy mới tại Mexico và Úc.

Nissan thiết lập các dây chuyền lắp ráp tại Mỹ vào đầu những năm 1980 với một nhà máy ở Smyrna, Tennessee. Cơ sở sản xuất này thoạt đầu chỉ sản xuất xe tải nhưng sau đó được mở rộng để sản xuất một vài dòng xe khác. Tiếp đó, hãng xây dựng một nhà máy chế tạo động cơ tại Decherd, Tennessee và gần đây nhất là một nhà máy lắp ráp thứ hai tại Canton, Mississippi.

Để giảm thiểu thuế quan xuất khẩu và chi phí giao hàng cho khách hàng châu Âu, Nissan dự tính thiết lập một nhà máy bên trong biên giới châu Âu. Sau khi cân nhắc kỹ càng, hãng đã chọn Sunderland ở Anh do ở đây sẵn có một lực lượng lao động có tay nghề cao và vị trí gần những cảng chính. Nhà máy được hoàn thành vào năm 1986, trở thành chi nhánh hãng sản xuất ôtô Nissan Anh. Từ đó, nó liên tục đạt được danh hiệu cao quý: nhà máy năng suất nhất châu Âu. Những khó khăn tài chính (lên tới hàng tỷ đô la) ở Úc cuối những năm 1980 đã khiến Nissan phải ngừng sản xuất tại đây.

Nhà má y Nissan tại  Sunderland

Theo "Kế hoạch khôi phục Nissan" của chủ tịch Carlos Ghosn, công ty này đã bật lên mạnh mẽ như những gì mà các nhà kinh tế hàng đầu coi là một trong những sức bật ngoạn mục nhất trong lịch sử, mang đến cho Nissan mức lãi suất kỷ lục và một sức sống mới cho cả dòng xe Nissan và Infiniti. Tuy nhiên, doanh số Infiniti vẫn rất ảm đạm.

Vào năm 2001, hãng ra mắt Nissan 180, tận dụng thành công của NRP. Ghosh nổi tiếng ở Nhật vì chính sách cải tổ công ty trong bối cảnh nền kinh tế Nhật đang trở nên suy yếu. Ghosh và sự phục hồi của Nissan được đề cao trong những mẩu truyện tranh và văn hóa quần chúng Nhật Bản. Thành tựu của ông trong việc khôi phục Nissan đã được Nhật hoàng Akihito tôn vinh và tặng Huy chương Blue Ribbon vào năm 2004. Nissan cũng sản xuất xe tại nhà máy gần Pretoria, Nam Phi.

Đối tác của Nissan

Vào năm 2002, Toyota và Nissan đồng ý hợp tác về công nghệ Hybrid và năm 2004, Nissan trình làng mô hình Altima Hybrid đầu tiên.

Nissan bắt đầu phát triển những chiếc FCV (xe hydrogen) vào năm 1996 và đã tung ra một số lượng cho thuê giới hạn của chiếc FCV X-Trail ở Nhật vào năm tài khóa 2003. Hãng ra mắt chiếc xe tải Atlas 20 hybrid tại Nhật vào ngày 17/05/2006.

Nissan Altima Hybrid

Ngày 30/06/2006, General Motors triệu tập một cuộc họp hội đồng quản trị khẩn cấp để thảo luận kế hoạch của cổ đông Kirk Kerkorian thành lập một liên minh giữa GM và Renault-Nissan. CEO Rick Wagoner đã nghiên cứu rất kỹ kế hoạch này. Tuy nhiên, vào ngày 04/10/2006, GM và Nissan kết thúc đàm phán do sự ngăn cách giữa hai công ty liên quan đến vấn đề đền bù cho GM từ Nissan.

 Thế Đạt (Theo PL&XH)