12 câu hỏi quan trọng về xe tự lái (P2)

Xe tự lái đang dần trở thành hiện thực – đó là điều chắc chắn. Tuy nhiên tương lai của loại xe này không rõ ràng và dễ dàng như việc nói “sắp tới tôi sẽ đổi sang xe tự lái”. Hãy xem liệu công nghệ thử nghiệm Super Cruise của GM có trả lời cho những vấn đề còn tồn tại như xe vận hành ra sao, robot lái xe tốt đến mức nào và liệu con người có được phép để xe lái tự động trên đường trong trong tương lai hay không?

>> Chạy đua công nghệ lái xe bán tự động

>> 12 câu hỏi quan trọng về xe tự lái (P1)

7. Độ an toàn của những chiếc xe này như thế nào?

Nhìn chung, xe bán tự động vận hành dựa trên các hệ thống cảnh báo an toàn nên có thể coi là an toàn. Viện Bảo hiểm an toàn xa lộ Mỹ đã phát hiện ra những lợi ích của hệ thống cảnh báo va chạm phía trước trong việc giảm đi tai nạn giao thông mặc dù không phải 100% đều bằng chứng thật. Chris Urmson, trưởng nhóm chương trình xe tự lái của Google và là giáo sư trợ giảng trường Đại học Carnegie Melton, đã từng làm việc về những thách thức của xe tự lái ở DARPA (Cơ quan các dự án nghiên cứu quốc phòng tiên tiến). Mặc dù đội thử nghiệm của Google đã kiểm nghiệm 500.000 dặm mà không có rủi ro lớn nào, nhưng Urmson cũng thừa nhận rằng không có công nghệ nào hoàn hảo. “Chúng ta có thể làm ra những phương tiện tốt hơn những phương tiện có người lái nhưng không thể có chuyện không có sai lầm nào xảy ra”.

Bên cạnh nguy cơ lỗi hệ thống, công nghệ bán tự động cũng có những hạn chế chung. Ví dụ, chiếc Super Cruise không còn hiệu quả trong trận bão tuyết do camera trên xe không thể xác định được đường đi vì tuyết đã phủ kín. Đây là một sự cố không nhỏ chút nào.

8. Có được chợp mắt một lát sau tay lái không?

Câu trả lời là không. Dù chiếc xe có khả năng tới cỡ nào đi nữa, chiếc xe bán tự động không thể vận hành mà không chú ý. Việc buồn ngủ là một một điều khá nghiêm trọng đối với người lái xe. Eric Raphael làm việc về Super Cruise SRX cho hay: “Chúng ta không thể để ai bò ra ghế sau và đánh một giấc nhưng chúng ta biết có thể người ta sẽ thử”. Để ngăn người lái xe rời ghế lái hoặc trong tình huống xấu, GM phát triển một hệ thống giám sát sử dụng hệ thống âm thanh, thị giác và có thể là phản hồi xúc giác để nhắc nhở người lái xe tiếp nhận việc điều khiển trong trường hợp khẩn cấp hoặc bị phân tán. Ví dụ, phím sáng trên tay lái sẽ chuyển sang màu đỏ khi cảnh báo người lái phải điều khiển xe.

Tất nhiên, ở vận tốc gần 100km/h và giao thông đông đúc, hệ thống không thể cưỡng ép người lái quay trở lại điều khiển, và điều này quả thực đáng lo ngại. Bryan Reimer, một nhà khoa học nghiên của của AgeLab Học viện công nghệ Massachussetts (MIT) và đồng giám đốc Trung tâm giao thông trường đại học New England cho biết: “Ai nói rằng bạn sẽ tỉnh giấc khi bạn thực sự cần phải quay trở lại với tay lái. Tất cả các tài liệu về tâm lý học cho biết con người là những kẻ giám sát hệ thống tự động cao tệ hại: Dễ bị buồn ngủ, dễ thấy chán nản và không hề chú tâm.

9. Việc lái xe sẽ diễn ra như thế nào trong tương lai?

Công nghệ bán tự động và V2V có thể đặt nền móng cho sự thay đổi về lưu lượng giao thông và thậm chí cả thiết kế đường cao tốc. Có 3 viễn cảnh xảy ra:

Tương lai gần:

Khi có xe tự lái trên đường, sự thay đổi đầu tiên chúng ta có thể thấy là một chiếc HOV tự đi trên đường cao tốc. Khi vào làn, xe được cài đặt để chạy ở tốc độ mong muốn và bạn có 3 giờ lái xe đơn điệu.

Tương lai trung hạn:

Khi những chiếc xe bán tự động tiến xa hơn, hy vọng rằng chúng có thể bắt đầu giao tiếp với nhau và thậm chí với cả cơ sở hạ tầng. Ở các điểm giao cắt, đèn đỏ thông minh sẽ tự động chuyển sang màu xanh nếu không có xe nào đi đến. Điều này sẽ làm giao thông nhịp nhàng hơn, giảm đi thời gian chờ đợi nhàn rỗi và tai nạn giao thông.

Tương lai lâu dài:

Khi đại đa số các phương tiện trên đường đều bán tự động và có thể nói chuyện với nhau, giám sát tốc độc cao, định hình lái xe và hợp nhất kết nối là điều có thể xảy ra.

10. Liệu xe có thể tránh các vật thể trên đường hay không?

Hầu hết, tất cả các hệ thống cảnh báo va chạm phía trước hiện nay đều có thể xác định được xe khác, người đi bộ, con thú, hoặc xe đạp. Một vài loại xe còn có thể khởi động hệ thống phanh ở tình huống tốc độ thấp đến tốc độ trung bình. Nhưng chưa có một hệ thống nào được sản xuất để tránh vật cản cả. Salinger cho biết những chiếc xe trong tương lai có thể có khả năng này, mặc dù đó không phải là điều hiện nay GM đang phát triển.

Nhưng khả năng này lại đặt ra một vấn đề hết sức quan trọng: Nếu một quyết định chỉ đạo cần phải được thực hiện, bạn có muốn để chiếc xe của mình tự làm điều đó không? Khi phải quyết định cho xe đâm vào một đứa trẻ trên đường hay đổi hướng hoặc đâm phải cột điện thoại? Liệu chiếc xe có gây nguy hiểm cho người trên xe khi tránh đâm phải đứa trẻ hay không? Từ một vấn đề kỹ thuật đã trở thành một vấn đề đạo đức.

11. Liệu có khả năng nào làm cho người lái điều khiển xe kém đi không?

Thông thường, khi chúng ta càng sử dụng hệ thống tự lái thì chúng ta càng phụ thuộc vào nó. Do đó, có lý do để nói rằng, càng ít lái thì càng lái kém đi. Trích dẫn ví dụ điển hình như lỗi điều khiển là nguyên nhân của vụ tai nạn chiếc máy bay Air France 447, Reimer ở học viện Massachusetts nhấn mạnh, rất cần có một hệ thống cảnh báo tích hợp trên chiếc xe của mình. “Nếu chúng ta nhìn vào các ngành khác, mà ngành hàng không là một ví dụ điển hình, thì một thực tế buộc phải chấp nhận chính là lái tự động đang làm giảm kỹ năng điều khiển phương tiện của người lái".

12. Nếu tôi muốn lái thì sao?

Đây là câu hỏi quan trọng nhất. Miễn là có tay lái truyền thống trong xe thì bạn vẫn có thể tự lái. Giờ đây mọi thứ bỗng trở nên thú vị hơn: Nếu như hệ thống bán tự động trong xe an toàn và tin tưởng được thì việc có người lái xe lại được xem là sự vô trách nhiệm của công ty bảo hiểm. Điều này sẽ không xảy ra trong thời gian tới nhưng sau cùng là vẫn có thể.

Trong một lần thử chiếc xe mẫu Super Cruise, một chiếc Chevy Volt vọt ra trước mặt chiếc SRX khi đang tự lái. Dù đang chạy với tốc độ gần 100km/h, chiếc xe vẫn ngay lập tức dừng lại, điều chỉnh tốc độ ở khoảng cách an toàn sau chiếc Volt và nhẹ nhàng quay tay lái đi vào tâm làn đường. Trong một tình huống mà con người có thể phản ứng thái quá và giật mình trên tay lái, có thể nghiêng nhào vào một chiếc xe khác hoặc bật ra khỏi đường thì người trên xe đã không làm gì cả, chỉ ngồi đó, thậm chí còn không nghĩ mình đã do dự.

Có rất nhiều người yêu việc lái xe nhưng ai mà không muốn có một lựa chọn khác cho chiếc xe tới của mình?

Hồng Hà (TTTĐ)