Ấn tượng Toyota Kyushu, ấn tượng Lexus

Nếu bạn có dịp đến thăm Nhật Bản, tôi chắc rằng bạn sẽ có ấn tượng ở đất nước này bởi 3 điều: nhân văn, chính xác, hiện đại. Và nếu bạn có dịp đến thăm nhà máy Ôtô Toyota Kyushu, nơi sản xuất những chiếc xe sang Lexus tại Nhật Bản, bạn sẽ thấy 3 điều trên được thể hiện trọn vẹn như thế nào.

>> Toyota Winglet – Xe cho người lười đi bộ

>> Lái thử 4 mẫu xe mới của Toyota trên đất Nhật

>> 5 mẫu xe thú vị của Toyota tại Tokyo Motor Show

>> “Intersect by Lexus” – Một không gian tinh tế ở Tokyo

Từ Nhật Bản tới Toyota Motor Kyushu

Đến đất nước mặt trời mọc trong chuyến công tác cùng Toyota Motor Việt Nam và Tập đoàn Toyota toàn cầu, tôi như được khai phá một phần kiến thức, mà nếu như không đi, tôi sẽ chẳng bao giờ lãnh hội được đầy đủ như thế.

"Một góc xanh" Nhật Bản

Tôi đã thực sự ấn tượng bởi một đất nước mà cả xã hội sống vì con người, vì sự an toàn của từng cá nhân, và vì môi trường họ đang sống. Đi từ các thành phố lớn của Nhật Bản như Tokyo, Nagoya, Tajimi, Komatsu, Fukuoka đến các vùng quê, hay là một ngôi làng nhỏ trên núi cao như Shiragawa-go, tôi chẳng hề bắt gặp một hạt bụi. Mọi nơi đều sạch sẽ đến khó tưởng tượng. Mọi nơi đều bắt gặp những chiếc xe “xanh”, những tấm năng lượng mặt trời. Mọi nơi đều đề cao giá trị của con người, và làm gì thì làm đều có mục đích hướng tới con người.

Tôi cũng đã thực sự ấn tượng bởi những tòa nhà cao chọc trời, những chuyến tàu điện ngầm, tàu cao tốc chính xác đến từng giây. Người Nhật luôn biết cách tạo ra những điều không thể trong một điều kiện tự nhiên rất khắc nghiệt, nhưng đường hầm xuyên biển, những hòn đảo nhân tạo, những công nghệ tự động và tiện nghi hiện đại bậc nhất đã nói lên điều đó.

Nhật Bản là nước có những công nghệ hiện đại nhất thế giới

Trong chuyến công tác kéo dài hơn 10 ngày tại đây, tôi có dịp đến thăm Nhà máy Ôtô Toyota Kyushu – nơi chủ yếu sản xuất các dòng xe cao cấp Lexus tại Nhật Bản. Tuy là một nhà máy sản xuất công nghiệp với những dập, hàn, sơn, ráp – những công đoạn mới nghe đã thấy có tác động rất lớn đến con người và môi trường. Nhưng không, những “yếu tố Nhật Bản” vẫn được đảm bảo. Trọn vẹn ngoài sức tưởng tượng của tôi.

“Sạch sẽ và Yên tĩnh”

Vừa bước chân vào cửa, chúng tôi bắt gặp một gian trưng bày xe do nhà máy này sản xuất. Tôi đã hơi ngạc nhiên khi thấy tiếng nói cười của lũ trẻ. Một nhóm học sinh có đến vài chục nhóc đang nô đùa trong những chiếc xe. Chúng được tự do khám phá, tìm hiểu công năng của chiếc xe, chơi game hay tò mò xem những đoạn băng trình chiếu về việc làm thế nào để sản xuất ra một chiếc xe hơi? Thế đấy, nếu không được thông báo lịch đi thăm nhà máy, tôi sẽ nhầm là mình đang đi thăm một khu giải trí của trẻ em. Nhà máy “thừa” sạch để người ta cho phép lũ trẻ vào đây chơi và tham quan.

“Sạch sẽ và Yên tĩnh”

Được biết, thông qua việc sử dụng phương pháp “Sạch sẽ và Yên tĩnh”, Nhà máy Ôtô Toyota Kyushu đã thành công trong việc tao ra một môi trường làm việc sạch sẽ và yên tĩnh, trái ngược hẳn với những quan niệm thông thường về một nhà máy sản xuất.

Phương pháp “Sạch sẽ và Yên tĩnh” được áp dụng triệt để và rõ ràng nhất tại dây chuyền lắp ráp. Đây là một ý tưởng của riêng nhà máy với mục tiêu sản xuất ra những chiếc xe có chất lượng cao nhất tại một nhà máy sạch sẽ và yên tĩnh nhất. Để làm được điều đó, nhà máy sẽ không để bụi lọt vào giữa các phụ tùng, giúp ngăn ngừa bụi bẩn bám vào xe. Ngoài ra nhà máy cũng rất yên tĩnh, giúp nhân viên tập trung cao độ cho việc lắp ráp.

Mô hình nhà máy yên tĩnh cũng giúp các kĩ sư cảm thấy ngay những tiếng động lạ của máy móc, dụng cụ lắp ráp. Tiếng cạch khớp vào nhau khi lắp các tổ hợp dây điện trong xe nghe thấy rõ tại nhà máy sản xuất yên tĩnh cũng giúp cho việc khẳng định chất lượng tin cậy của công đoạn lắp ráp. Tiếng ồn trong nhà máy này là 66dB, mức này ngang bằng mức độ yên tĩnh của một văn phòng bận rộn. Một phần của thao tác lắp ráp hết sức quan trọng là cần phải nghe thấy được tiếng kêu rất nhỏ của các bộ phận khớp vào nhau, vì thế Toyota Kyushu đã cố gắng hết sức để giảm thiểu các tiếng ồn trong nhà máy.

Mức ồn tại nhà máy ngang bằng mức độ yên tĩnh của một văn phòng bận rộn

Khu vực gầm xe được lắp nhiều linh kiện phụ tùng quan trọng liên quan tới các chức năng cơ bản của xe như chạy, rẽ, dừng. Việc siết chặt các phần quan trọng này sử dụng dụng cụ siết bằng điện có độ chính xác rất cao. Hệ thống này kết nối với máy tính, giúp không chỉ phán đoán, điều chỉnh lực siết một cách tự động, mà còn giúp lưu trữ các dữ liệu của từng chiếc xe về các thông tin như đã lắp chiếc ốc nào, bao giờ, siết lực bao nhiêu, v.v… Vì thế, khách hàng có thể tìm hiểu ngược lại tại nhà máy là chiếc xe của mình đã được làm như thế nào. Với việc lưu giữ các số liệu này, sau này nếu có sự cố xảy ra, có thể giúp Toyota Kyushu trong việc phân tích, tìm hiểu nguyên nhân.

Bên cạnh đó, hệ thống siết bằng điện so với hệ thống bằng hơi từ trước đến nay, về mặt tiếng ồn là cực kì yên tĩnh. Ngày xưa, khi sử dụng dụng cụ bằng hơi, mọi người vẫn nói dây chuyền lắp ráp động cơ là một rừng âm thanh, tuy nhiên việc đưa vào sử dụng hệ thống chạy điện cũng liên quan tới mục tiêu Sạch và Yên Tĩnh mà nhà máy đang hướng tới và giúp cho nhân viên tập trung thao tác.

Chính nhờ vào môi trường sạch sẽ và yên tính này mà những chiếc Lexus quyến rũ và chất lượng cao đã được tạo ra.

Sự chính xác

Các nhiệm vụ và các khâu kiểm tra trước đây yêu cầu cần đến giác quan hoàn hảo và sự nhạy cảm của con người, nay đã được số hóa dần dần được thực hiện bởi các công cụ và thiết bị đo lường. Các dữ liệu đo được theo dõi, thu thập, phân tích và quản lý, giảm thiểu các điểm không phù hợp giúp cho khâu sản xuất đạt độ chính xác cao.

Kiểm tra tỉ mỉ đạt độ chính xác cao

Ví dụ như để giảm thiểu tiếng ồn trên xe, nhà máy này đã tổ chức một số thí nghiệm mô phỏng điều kiện sử dụng xe ở các nước khác nhau. Toyota Kyushu thiết kế kiểu đường mấp mô như ở Mỹ và Trung Quốc, đường nhiều nắp cống như ở Anh và đường nhiều đất đá như ở các nước Châu Á… Thông qua việc mô phỏng này, các kĩ sư đã tăng cường việc phát hiện tiếng ồn không bình thường trên xe với việc cho xe chạy thử trên các kiểu đường xá như trên.

Một ví dụ điển hình khác về việc kiểm soát chất lượng một cách chính xác tại nhà máy Kyushu đó là để kiểm tra sự khéo léo và thận trọng của các kỹ thuật viên và tính hiệu quả của các khóa đào tạo, các kỹ thuật viên đã được yêu cầu gấp một con mèo origami bằng 1 tay, chỉ với 1 miếng giấy vuông. Tờ giấy được các kỹ sư thao tác một cách hoàn hảo chỉ với lực gấp của tay. Việc sử dụng mu bàn tay và các ngón tay yêu cầu rất nhiều kỹ năng để đảm bảo sự nhẹ nhàng và chính xác. Chỉ những người có thể hoàn thành việc này trong vòng 90 giây hoặc nhanh hơn mới được chọn làm kỹ thuật viên.

Sự tinh xảo trong công việc của các kỹ thuật viên

Việc cho ra các tác phẩm “kiệt tác” và các thiết bị số hóa tiếp tục được tiến hành, song vẫn có những việc chỉ có thể được thực hiện với kỹ năng của những người nghệ nhân bậc thày TAKUMI. Ví dụ, mặc dù máy móc thực hiện toàn bộ việc kiểm tra, tuy nhiên để đảm bảo sự hoàn hảo tới từng chi tiết như các khe hở, các điểm kênh của các tấm thân xe chỉ được phát hiện bởi những kỹ sư có tay nghề cao và tỉ mỉ, trên từng chiếc xe. Những người kỹ thuật viên đòi hỏi phải có các kỹ năng lành nghề và tỉ mỉ để tạo ra những chiếc xe Lexus mang lại cảm xúc cho người lái và vận hành tuyệt hảo. Hàng ngày, các kỹ thuật viên phải tự kiểm tra lại các kỹ năng của mình trước khi bắt đầu công việc. Nếu họ không đạt các bài test, ngày hôm đó họ không được bắt đầu công việc.

Nhà máy Toyota Kyushu đã thành lập một trung tâm đào tạo quy mô lớn với mục đích tiếp tục cải thiện kỹ năng tổng thể của các nhân viên tại nhà máy, tiếp tục phát triển kỹ năng TAKUMI. Tại đây, nhân viên không đơn giản chỉ thực hiện các công việc hàng ngày và phát triển các kỹ năng của bản thân, họ còn được đào tạo các triết lý và quan niệm sản xuất của Lexus, luôn hướng tới ý nghĩa của công việc họ đang làm. Tại mỗi nhà máy, có rất nhiều trang thiết bị phục vụ cho việc đào tạo, chúng được sắp đặt ở khắp mọi nơi để phục vụ cho việc liên tục trau dồi và cải thiện sự tinh xảo trong công việc cho các kỹ thuật viên.

Tinh hoa và hiện đại

Nói về những công nghệ tự động được áp dụng tại Toyota Motor Kyushu, ông Yokoi – Giám đốc điều hành nhà máy cho rằng, để làm ra những chiếc xe, chúng tôi cần cả 2 thứ: tinh hoa và hiện đại. Dù rô-bốt có thể thay thế con người, nhưng ở những công đoạn cần sự tỉ mỉ, khéo léo thì không gì thay thế được con người.

Ở những công đoạn cần sự tỉ mỉ, khéo léo thì không gì thay thế được con người

“Hiện có 1.800 con rô-bốt trong nhà máy của chúng tôi. Chúng tôi sử dụng rô-bốt nhằm làm tăng tính đồng bộ và tối đa hóa về mặt chất lượng, chứ không có mục tiêu tăng số lượng robot để thay thế con người. Những công việc không tạo nên các giá trị gia tăng và có thể làm hàng loạt sẽ được làm bởi rô-bốt thay vì con người. Trong nhà máy, nếu công đoạn sản xuất nào do con người làm sẽ tốt hơn so với rô-bốt thì chúng tôi sẽ sử dụng con người, còn những công đoạn có thể sử dụng rô-bốt tốt hơn và có thể sản xuất hàng loạt thì chúng tôi sẽ sử dụng rô-bốt. Tóm lại, rô-bốt và con người đều có những thế mạnh riêng và chúng tôi tổng hòa những thế mạnh này để tăng tính hiệu quả một cách tối đa. Mục tiêu chính là đạt được chất lượng cao và rô-bốt đóng vai trò như những công cụ” - ông Yokoi giải thích thêm.

Sự phối hợp giữa tinh hoa của con người và sự hiện đại của rô-bốt được thể hiện rất rõ ở dây chuyền sơn. Công đoạn các rô-bốt hiện đại nhất thực hiện việc sơn tự động, theo mầu do khách hàng đặt, thao tác sơn diễn ra thật chậm rãi và cẩn thận so với tốc độ sơn thông thường. Kỹ thuật này có tác dụng ngăn ngừa hiện tượng nhỏ giọt, và đảm bảo ổn định tính chính xác cao của sơn. Các rô-bốt thực hiện các thao tác hết sức phức tạp (không chỉ là các đường thẳng), đây được gọi là “kỹ nghệ sơn”. Các thao tác của con người được dạy cho rô-bốt và cho các rô-bốt tái hiện lại. Bộ phận đầu phun của rô-bốt hoạt động 30.000 vòng quay, thay vì 20.000 vòng thông thường, phun ra các hạt cực kì nhỏ, làm cho bề mặt sơn nhẵn và mượt.

Có khoảng 1.800 con rô-bốt làm việc trong nhà máy

Các rô-bốt được phủ lớp phủ màu trắng, đó là nhằm ngăn không cho sơn và bụi dính vào rô-bốt. Bụi sơn dính vào robot nếu dính vào xe sẽ gây ra sản phẩm lỗi, vì thế các robot phải có được che phủ để ngăn ngừa không gây ra sản phẩm lỗi. Sau khi kết thúc sơn, tại lò sấy phía trước, các thành phần nước trong sơn được làm khô từ từ nhằm đảm bảo độ bóng mượt của xe.

Phía trong xe, ngay cả phía trong nơi khách hàng thường ít khi thấy, cũng được phủ lớp sơn bóng giống như bên ngoài. Các mối nối kim loại được sơn sealer, và để hoàn thiện được với độ rộng, độ dày như nhau, cần phải có một kỹ năng lão luyện. Những kĩ sư chưa được đào tạo sẽ không thể thực hiện được sự đồng nhất này.

Công nghệ sơn tân tiến kết hợp cùng sự tỉ mỉ cẩn thận đến từng chi tiết của con người

Nhờ có công nghệ sơn tân tiến cùng sự tỉ mỉ cẩn thận đến từng chi tiết của con người, những mẫu xe Lexus sẽ có nước sơn sáng bóng lấp lánh khi ánh sáng chiếu vào, và độ sâu của màu sẽ tăng lên khi ánh sáng chiếu vào giảm bớt. Với xe Lexus, tùy thời gian và địa điểm đi xe, khuôn mặt của xe cũng thay đổi. Đó là màu sơn xe khiến khách hàng không cảm thấy nhàm chán.

Thông tin về Nhà máy Ô tô Toyota Kyushu

Nhà máy Ôtô Toyota Kyushu được thành lập vào năm 1991 tại thành phố Miyakawa, Fukuoka, Nhật Bản và ban đầu là nhà máy sản xuất các mẫu xe Toyota. Vào năm 2005, nhà máy bắt đầu sản xuất các dòng xe cao cấp Lexus, và mở nhà máy Kanda để sản xuất động cơ, chủ yếu là V6. Sau đó, vào năm 2008, Toyota Kyushu khai trương thêm nhà máy Kokura, nơi sản xuất các phụ tùng hybrid. Toyota Kyushu sẽ sản xuất động cơ mới từ nhà máy Kanda vào năm tới trong khi đó nhà máy Kokura là một trong những nhà máy sản xuất các mẫu xe Hybrid quan trọng nhất trong nhóm các nhà máy của Toyota.

Các loại xe khác được sản xuất ở nhà máy Toyota Kyushu bao gồm ES, RX, IS, HS (chỉ có ở Nhật Bản) và CT. Nhà máy Ôtô Toyota Kyushu cũng sản xuất cả những mẫu hybrid. Sự hấp dẫn về chất lượng của Lexus đã được truyền tải đến với khách hàng thông qua doanh số bán tăng trưởng đều hàng năm, cộng với sức hút từ dòng xe bán chạy nhất – ES, Toyota Kyushu sẽ tiếp tục sản xuất nhiều xe Lexus mà khách hàng luôn yêu mến, bao gồm cả mẫu ES.

Toyota Kyushu bắt đầu sản xuất xe Lexus từ năm 1997 (bao gồm ES và RX). Sau đó, vào năm 2005, Toyota Kyushu thành lập dây chuyền riêng chỉ dành để sản xuất Lexus. Sản lượng đạt kỉ lục (là 440.000 xe/năm) vào năm 2007. Tuy nhiên, sau đó Toyota Kyushu gặp khó khăn khi kinh tế rơi vào khủng hoảng, xe bị triệu hồi, và thiên tai (động đất và lũ lụt) năm 2008, vì thế nhà máy của Toyota Kyushu chỉ hoạt động 70% công suất. Hiện nay, nhà máy Toyota Kyushu có công suất 1 ngày khoảng 820 chiếc, mỗi năm là 200.000 chiếc. Rất nhiều xe được sản xuất tại đây đã xuất khẩu ra nước ngoài, ngoài Mỹ là thị trường chính, thì Toyota Kyushu cũng xuất khẩu đi 70 quốc gia Á, Âu và các nước khác.

Toyota Kyushu hi vọng có thể mang những chiếc xe “Made in Kyushu” đầy quyến rũ đến mọi nơi trên thế giới. Mục tiêu của TMK là cung cấp chất lượng ôtô tốt nhất cho khách hàng trên toàn thế giới vì vậy Toyota Kyushu sử dụng những công nghệ đỉnh cao thế giới để sản xuất và bán những chiếc xe Lexus sản xuất từ Kyushu đi toàn cầu.

Fukuoka, 11/2013

Thế Đạt (TTTĐ)