Ô tô Trung Quốc đang bị dư thừa nội địa, lối thoát là toàn cầu?

Trên khắp Trung Quốc, các nhà sản xuất ô tô hiện có năng lực sản xuất khoảng 40 triệu xe mỗi năm, nhưng người tiêu dùng nước này chỉ mua khoảng 22 triệu xe mỗi năm. Bất chấp sự chênh lệch này, chính phủ Trung Quốc vẫn tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng trong ngành. Vấn đề dư thừa công suất của ngành công nghiệp ô tôTrung Quốc đã cản trở kế hoạch của cả các nhà sản xuất ô tô lâu đời lẫn những hãng thúc đẩy công nghệ mới. Các dây chuyền sản xuất dành cho xe đốt trong đang cho ra đời những sản phẩm ngày càng không được người tiêu dùng ưa chuộng.

Trong khi đó, các phương tiện sử dụng năng lượng mới như xe điện và PHEV, có khả năng hấp thụ công suất dư thừa này, đang phải đối mặt với những khó khăn do những lo ngại kinh tế rộng lớn hơn. Năm ngoái, chỉ riêng 123 thương hiệu nội địa đã cung cấp ít nhất một mẫu xe điện/hãng ở Trung Quốc, tờ Wall Street Journal đưa tin. Và ngay cả những công ty như Zhido, phá sản vào năm 2019, cũng đang được các nhà đầu tư hồi sinh từ cõi chết. Điều đó đã đẩy các nhà sản xuất xe điện vào một cuộc chiến khốc liệt về giá, khi họ cố gắng thu hút những người mua tha hồ lựa chọn.

Không có gì đáng ngạc nhiên khi các nhà sản xuất ô tô đang háo hức khám phá các thị trường mới, dẫn đến xuất khẩu ô tô của Trung Quốc tăng gấp 5 lần trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến năm 2023. Phần lớn những thành tựu này đạt được ở Nga, nơi các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc bước vào sau cuộc xung đột giữa quốc gia Á - Âu với Ukraine, dẫn đến các lệnh cấm vận thương mại. từ Mỹ và các đồng minh.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cũng muốn bán xe điện của họ ra nước ngoài, khiến các đối thủ cạnh tranh phương Tây cũng như các chính phủ lo ngại. Tại Mỹ, Nhà Trắng đang dự tính mở rộng thuế quan để bảo vệ sản xuất trong nước, trong khi Liên minh châu Âu đang điều tra các khoản trợ cấp xe điện của Trung Quốc và có thể cân nhắc các biện pháp tương tự.

Điều đó dẫn đến câu hỏi không thể tránh khỏi là tại sao Trung Quốc lại trợ cấp cho một ngành công nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng dư thừa công suất. Điều này liên quan đến mong muốn của chính phủ quốc gia trong việc củng cố các nhà sản xuất ô tô của mình trên trường toàn cầu, cũng như nỗ lực hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và duy trì việc làm trong bối cảnh kinh tế đang có những thách thức rộng lớn hơn.

Sự hỗ trợ của chính phủ có nghĩa là ngay cả những nhà sản xuất ô tô thua lỗ vẫn có thể tiếp tục sản xuất nhiều xe hơn. Vào năm 2023, chỉ 4 trong số 123 nhà sản xuất ô tô sản xuất xe điện của quốc gia đã bán được hơn 400.000 xe – được nhiều người coi là con số phải đạt được để một nhà sản xuất ô tô có thể hòa vốn ở Trung Quốc. Các công ty này là BYD, Tesla, Aion và Wuling.

Điều đó đã khiến một số quan chức Trung Quốc kêu gọi hợp nhất trong ngành ô tô. Tuy nhiên, hiện nay, tư duy mở rộng được chính phủ quốc gia tán thành vẫn chiếm ưu thế.

Sơn Phạm (forum.autodaily.vn)