Sắm xe hơi: Người Việt ngày càng bớt “sĩ”

Trong cái thời buổi khốn khó này, người Việt dường như cũng bớt được đôi ba phần cái tính sĩ diện. Điều nhìn thấy rõ là chuyện sắm xe hơi, nhiều người chẳng còn “cố sống, cố chết”, nhịn ăn mua cho được một chiếc ôtô chỉ để đi cho oai.

>> Xe Trung Quốc – Đỉnh cao của hàng nhái

>> Xe “Tàu” và cái phận hẩm hiu trên đất Việt

Tôi không dám đánh đồng khẳng định, không dám “vơ đũa cả nắm”, nhưng phần đông người Việt ta trước nay vẫn hay mang cái tính sĩ diện trong người. Người Việt “sĩ” từ chuyện ăn, chuyện mặc đến chuyện lớn hơn là sắm cái xe, làm cái nhà, tổ chức tiệc tùng hay đám cưới.

Tôi nhớ có anh bạn nước ngoài sang ta công tác. Dù đến từ một nước giàu hơn ta đến vài chục bậc nhưng anh ta cũng phải trợn tròn mắt vì cái cách ăn uống của người Việt. “Ăn ít nhưng gọi nhiều”, bỏ bê, lãng phí cũng chỉ vì cái tính sĩ diện mà ra.

Tôi cũng nhớ đến mấy ông láng giềng ở quê. Quanh năm bữa ăn chỉ rau với gạo, nhưng bán được miếng đất là phải làm cho bằng được cái nhà to nhất xóm. Nhà rộng thênh thang nhưng cũng chỉ để chứa thóc, lúc định sắm đồ bên trong thì hết tiền. Mà đến lạ, chả rõ kinh tế thế nào, nhưng hễ cứ nhà xây sau là phải to, phải cao hơn nhà xây trước. Ta cứ vất vả, vật vã chạy đua theo những cái hào nhoáng bên ngoài cũng chỉ vì sĩ diện.

Nhiều người chẳng còn “cố sống, cố chết”, nhịn ăn mua cho được một chiếc ôtô chỉ để đi cho oai

Người Việt sĩ diện đủ đường, đủ kiểu, nếu lấy ví dụ ra thì có kể cả ngày không hết. Thôi thì cũng chỉ ví dụ về chuyện ăn, chuyện ở để nói về cái chuyện đi. Ở ta, trước kia, việc mua chiếc xe bốn bánh xem ra cũng nặng tính sĩ diện lắm.

Một nhà phân tích kinh tế của châu Âu khi so sánh về cách mua, sắm xe hơi của người tiêu dùng giữa hai nước Đức và Việt đã chỉ ra rằng: “Một người Đức bình thường có 30.000 USD trong tay và đang có ý định mua xe hơi, họ sẽ chỉ mua một chiếc xe giá khoảng 20.000 USD, số còn lại họ dùng vào việc khác hoặc tích lũy. Người Việt thì ngược lại, không phải là tất cả, nhưng rất nhiều người nếu có khoảng 30 ngàn đô, họ sẽ sẵn sàng đi vay thêm cả chục ngàn đô nữa để mua bằng được chiếc xe họ thích”. Hai cách mua xe thể hiện tính sĩ diện của người Việt và tính thực dụng của người Đức, nghĩ đến mà thấy ngược đời.

Đấy là chuyện của mấy ông thường thường, có tiền rồi “cố thêm tí” để sắm xe. Mấy ông đại gia Việt thì còn “sĩ” hơn. Mấy năm nay tài chính chết, đất cát chết nhưng đi là cứ phải siêu xe, xe sang trị giá cả triệu đô chứ không ít. Họ có tiền, họ mua xe là việc của họ, ta chẳng quan tâm, thậm chí là không được quyền quan tâm. Nhưng có người đi siêu xe, hay tổ chức hẳn một đại hội siêu xe mà ôm cả đống nợ như một đại gia trẻ đất Hà Thành nào đó thì đúng là nực cười cho cái tính sĩ diện.

Tôi cứ liên tưởng tới ông Warren Buffett, người giàu có nổi tiếng của thế giới hiện có tới 39 tỷ USD nhưng vẫn đi chiếc xe mua 15 năm trước với giá 18.000 USD. Và nếu đem ông Warren Buffett đứng cạnh các đại gia Việt chơi siêu xe như báo chí hay đưa tin thì vị tỷ phú nước Mỹ kia cũng phải chào thua về độ chịu chơi.

Bây giờ quay trở lại chuyện sắm xe của phần đông người Việt hiện tại. Chả biết do cạn tiền, hay là vì nền kinh tế đang khốn khó mà giờ họ quan niệm cũng khác. Họ cân nhắc kỹ hơn khi quyết định mua một chiếc xe sao cho đúng nhu cầu, vừa tầm tiền và hợp lý khi sử dụng. Nhiều người chẳng còn “cố sống, cố chết”, nhịn ăn mua cho được một chiếc ôtô chỉ để đi cho oai.

Điều quan trọng là phần đông không còn coi chiếc xe như một vật trang trí, một thứ trang bị hào nhoáng để khoe mẽ hay vênh mặt với đời. Họ thực sự coi chiếc xe là phương tiện. Mà đã là phương tiện thì phải tiện dùng, phải bền, phải tiết kiệm xăng.

Những dòng xe bền, giá bán hợp lý và giữ giá khi bán lại được người tiêu dùng lựa chọn nhiều hơn cả

Thế mới có chuyện mấy năm qua, những Altis, Fortuner, Morning, Innova luôn là xe bán chạy nhất năm. Đơn giản vì chúng bền, giá hợp lý lại giữ giá khi bán lại. Thế mới có chuyện mấy tháng qua, xe sang hẳn thì không nói vì chúng vẫn dành cho một bộ phận người dùng sẵn tiền, nhưng xe tầm trên tỷ mà “xa lạ” với người dùng như FT86 của Toyota, Cadenza của Kia, MX-5 của Mazda, Koleos của Renault… hầu như chỉ để trưng bày. Và cũng thế mới có chuyện, mấy ngày nay, người ta đổ xô đi mua xe cũ tầm trung để hưởng lợi từ thuế trước bạ.

Đi xe “thường”, tránh xe “chơi” và chọn mua xe cũ, người dùng Việt đã thực sự thông thái và bớt “sĩ” đi rất nhiều rồi.

Kiến Gió (TTTĐ)