Nghề bán ôtô: Thừa bè thiếu bạn

Hành trang vào nghề

Vừa chân ướt, chân ráo ra trường, Huy chọn bán ô tô như công việc “chống cháy” trong khi chờ đợi một việc làm ổn định. Dễ xin việc, thu nhập tương đối, bán ô tô đã trở thành điểm đến của không ít người như Huy. “Bài học vỡ lòng khi em trở thành nhân viên chính thức của một đại lý ô tô khá nổi tiếng ở Hà Nội là học cách nói xấu đối thủ cạnh tranh.”

Dễ xin việc, thu nhập tương đối, bán ô tô đã trở thành điểm đến của không ít người

Nắm điểm yếu của đối thủ trong lòng bàn tay, bất cứ lúc nào cũng có thể tuôn ra hàng tràng những nhược điểm của sản phẩm cạnh tranh và thổi phồng thế mạnh của hãng mình, “hót” thế nào cho khách hàng phải cảm thấy chiếc xe mình mang ra giới thiệu là số 1” – Huy thao thao bất tuyệt. “Đừng quên sưu tập danh bạ điện thoại”, một cạ cứng của Huy đế vào. “Đương nhiên, để khách hàng, đặc biệt là những vị khách lần đầu mua xe “yên tâm” về những gì mình tư vấn thì phải hiểu về xe. Chỉ cần tỏ ra lơ mơ hay trả lời ấp úng một vấn đề mà khách hỏi là mất điểm ngay”.

Trong vòng xoáy thị trường

Để bán được 2- 3 xe một tháng (chỉ tiêu tối thiểu của đại lý giao), mỗi nhân viên phải có ít nhất khoảng 100 khách hàng tiềm năng. Trong số này chỉ 9-10 người là có “tiền tươi, thóc thật” nhưng cuối cùng cũng chỉ có 2-3 người “vào chung kết” mà thôi.

Và nếu không cẩn thận, anh cũng có thể bị hớt tay trên ngay trước khi “về đích”. Câu chuyện mà T – nhân viên một đại lý ôtô ở HN kể cho chúng tôi chính là một kinh nghiệm xương máu trong cái thị trường nóng hơn cả chiến trường này: “Có lần khách của em đã ok mọi chuyện chỉ chờ ký hợp đồng là xong thế mà còn “bong” vì tay một con bé bên hãng xe đối thủ”.

Tất cả cũng chỉ tại cái thương hiệu”. Thăng nói tiếp vẻ bất mãn: “Mình chăm sóc khách cả tháng, gọi điện thoại hầu chuyện đến rát cổ thế mà nó chỉ tán có 1 buổi là xong nên chắc ăn nhất là ký hợp đồng ngay khi có thể”.

Để bán được xe, nhân viên của các đại lý này không ngại giở võ của mình ra để loại đối thủ cạnh tranh

Cạnh tranh giữa các hãng gay gắt như vậy và cuộc chạy đua giữa các đại lý trong cùng một hãng cũng không hề kém cạnh. Để bán được xe, nhân viên của các đại lý này không ngại giở võ của mình ra để loại đối thủ cạnh tranh được coi là “cùng hội nhưng không cùng thuyền” này. “Bạn biết chiêu phổ biến nhất là gì không? Ngoài số tiền tối đa giảm cho khách ngoài hợp đồng (theo quy định của hãng), nhiều đại lý còn chấp nhận giảm thêm cho khách từ một đến vài trăm USD.

Nhiều khi, để đạt chỉ tiêu, nhân viên còn phải dùng tiền hoa hồng của mình để bớt thêm cho khách. Mà khách thì cứ chỗ nào rẻ thì họ mua thôi. Thời buổi này một đồng cũng quý”- Qúy một tay sừng sỏ tiết lộ. Đương nhiên, những vụ bán phá giá thế này đã được các hãng kiềm chế tối đa bằng cách phạt tiền. Số tiền phạt có khi lên tới hàng trăm triệu đồng.

Mặc dù vậy, nhiều anh em trong nghề cho biết, việc bán phá giá để giành khách xảy ra như cơm bữa. Cạnh tranh giữa các hãng, cạnh tranh giữa các đại lý là lẽ đương nhiên song với nghề bán ô tô thì ngay cả giữa anh em trong đại lý cũng hở ra là mất khách ngay. “Hở” ở đây là lộ thông tin về khách hàng, là bị “lạc” mất danh bạ điện thoại, là một cuộc điện thoại bị nghe lỏm hay là bất cứ một sơ xảy nào dù nhỏ nhất.

Chẳng phải vì thế mà hầu hết anh em trong nghề đều coi những cuốn sổ danh bạ đã “đánh dấu” khách “hót” (từ lóng chỉ những khách chắc chắn sẽ mua xe) là vật bất ly thân. Quên gì thì quên chứ cấm quên sổ tay và danh bạ.

Mệt mỏi, stress, ấm ức, đơn độc là cảm xúc thường trực của những nhân viên bán xe ôtô

Nói đến nghề bán ôtô mà bỏ qua chuyện nữ bán xe thì quả là thiếu sót dù họ chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong số những người làm nghề. Bon chen trong cái thị trường hỗn độn này, phái yếu có không ít lợi thế. Một chút nhan sắc cộng với tài ăn nói, chị em hoàn toàn có thể qua mặt cánh đàn ông.

Trong cái nghề này, đẹp đương nhiên là có lợi song không hẳn lúc nào cũng tốt. L.A, nữ nhân viên bán hàng của một hãng xe sang tâm sự: “Khách hàng không phải ai cũng tốt. Nhiều người rất quá quắt, lợi dụng việc mình muốn bán xe mà “làm tới”. Có ông khách đã 9, 10 giờ tối rồi mà còn gọi em ra quán cà phê để bàn chuyện mua xe. Biết là không nên song nhiều khi ham bán xe quá cũng đành chấp nhận. Con gái làm cái nghề này cực lắm.

Nhiều người không chịu được vài tháng đã bỏ nghề rồi”. Hầu như nữ nhân viên nào cũng đã từng phải đối mặt với cuộc “giao dịch” kiểu quấy rối như của L.A và ranh giới giữa công việc với sự sa ngã rất mong manh, chỉ cần một phút không giữ mình họ sẽ trở thành người hoàn toàn khác.

Mệt mỏi, stress, ấm ức, đơn độc là cảm xúc thường trực của những nhân viên bán xe ô tô bởi “độc lập tác chiến” là cách họ chọn để tồn tại trong nghề. Sự cạnh tranh khốc liệt khiến họ luôn phải tính toán, dè chừng ngay cả những người làm việc quanh mình.

Làm việc tưởng như có thể quên mình vì doanh số bán hàng, lạnh lùng khi phải lựa chọn thiệt hơn, gạt bỏ từ “nhường nhịn” trong từ điển cuộc sống, nhiều người đã thành công nhưng đôi lúc họ vẫn chạnh lòng luyến tiếc vì đã chọn một nghề khắc nghiệt – nghề chỉ có bè mà không có bạn.

Hương Bình (Compasscar'Blog)